“I have been astonished that men could die martyrs for their religion. I have shuddered at it, I shudder no more. I could be martyred for my religion. Love is my religion and I could die for that. I could die for you. My Creed is Love and you are its only tenet.”

John Keats

 

Το κοιμητήριο των μη Καθολικών, ή όπως αλλιώς ονομάζεται «κοιμητήριο των ξένων» ή «κοιμητήριο των καλλιτεχνών και των ποιητών», θεωρείται από πολλούς ένα από τα ωραιότερα και πιο υποβλητικά νεκροταφεία στον κόσμο.

Δημιουργήθηκε το 1738, όταν παρουσιάστηκε η ανάγκη εύρεσης ενός χώρου για την ταφή των μη καθολικών που πέθαιναν στην Ρώμη. Μέχρι τότε η νομοθεσία του παπικού κράτους προέβλεπε πως κανείς μη καθολικός δεν μπορούσε να ταφεί σε εκκλησία ή σε καθαγιασμένο έδαφος και η ταφή έπρεπε να λάβει χώρα το βράδυ, για να μην διεγείρει το μίσος και τον θρησκευτικό φανατισμό, καθώς και για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των ατόμων που συμμετείχαν στο κηδεία.

Η περιοχή που παραχωρήθηκε για το νεκροταφείο, δίπλα ακριβώς στην Κέστια Πυραμίδα, ήταν εκείνη την εποχή ουσιαστικά ύπαιθρος. Αρχικά δεν υπήρχε τοίχος που να ορίζει τον χώρο και οι τάφοι βεβηλώνονταν από φανατικούς και μεθυσμένους. Το 1817, οι διπλωματικοί αντιπρόσωποι της Πρωσίας, του Ανόβερου και της Ρωσίας ζήτησαν και έλαβαν την άδεια για την περίφραξη του χώρου.
Η πρώτη γνωστή ταφή είναι ενός φοιτητή της Οξφόρδης που ονομάζονταν Langton, ο οποίος πέθανε το 1738 σε ηλικία 25 ετών, χτυπώντας το κεφάλι του πέφτοντας από το άλογό του. Οι φήμες λένε πως όταν ο Langton είχε συναντήσει τον Πάπα, του είχε εκφράσει την επιθυμία να ταφεί στη Ρώμη, στην Κέστια Πυραμίδα. Πράγματι, όταν το 1928 έγιναν ανασκαφές δίπλα στην πυραμίδα, βρέθηκε ο τάφος του.

Το κοιμητήριο εγκαινιάστηκε επίσημα με διάταγμα του Γενικού Γραμματέα του κράτους υπό τον Πάπα Πίο Ζ’, στις 11 Οκτωβρίου 1821. Η απόφαση αυτή καταστάθηκε αναγκαία λόγω της αύξησης του αριθμού των ξένων επισκεπτών, κυρίως φοιτητών, συγγραφέων και καλλιτεχνών, που την εποχή του Ρομαντισμού και του Νεοκλασικισμού πήγαιναν στη Ρώμη από τη βόρεια Ευρώπη, με επακόλουθη αύξηση των μη καθολικών που πέθαιναν στην πόλη. Αρχικά και μέχρι το 1870 απαγορεύονταν η τοποθέτηση σταυρών και επιγραφών – όπως σε όλα τα μη καθολικά νεκροταφεία. Το 1918, απαγορεύτηκαν οι ενταφιασμοί.

Οι πιο δημοφιλείς τάφοι είναι των άγγλων ποιητών Τζον Κητς (ο οποίος πέθανε το 1821 σε ηλικία 25 χρονών από φυματίωση) του Πέρσυ Μπυς Σέλεϋ, του γιού του Γκαίτε, Αυγούστου, του Ιταλού πολιτικού και φιλόσοφου Αντόνιο Γκράμσι, του Ρώσου ζωγράφου Καρλ Μπριουλόφ, της Σοφίας Σλήμαν (γυναίκα του Γερμανού αρχαιολόγου που όλοι έχουμε δει φωτογραφημένη με τα κοσμήματα της Τροίας). Αλλά υπάρχουν πολλοί άλλοι αξιοσημείωτοι τάφοι, είτε λόγω της προσωπικότητας που βρίσκεται θαμμένη, είτε για την καλλιτεχνική τους αξία. Ένας άλλος τάφος που αξίζει να σημειώσουμε είναι εκείνος του αμερικανικού γλύπτη William Wetmore Story (1819 – 1895) και της γυναίκας του. Πάνω από τον τάφο στέκεται ένα διάσημο γλυπτό από μάρμαρο και πέτρα, που ο ίδιος φιλοτέχνησε για το θάνατο της συζύγου του. Το άγαλμα, που ονομάζεται «Άγγελος του Πόνου», απεικονίζει έναν θρηνούμενο άγγελο ξαπλωμένο πάνω στον τάφο. Ο καλλιτέχνης πέθανε λίγο μετά την ολοκλήρωσή του.[dt_gap height=”10″ /]

 

Το παλαιό τμήμα του κοιμητηρίου με φόντο ρην πυραμίδα του Κέστιου.

Η διαχείρισή του νεκροταφείου έχει ανατεθεί σε μια ένωση που αποτελείται από 14 πρεσβείες στη Ρώμη. Πρόκειται για την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Δανία, τη Γερμανία, τη Φινλανδία, Ελλάδα, Ολλανδία, Νορβηγία, Ρωσία, Νότια Αφρική, Σουηδία, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ. Σπανιότατα έχουν ταφεί διακεκριμένες ιταλικές προσωπικότητες.

Το κοιμητήριο βρίσκεται εδώ.