Η Κρήνη των Χελωνών (fontana delle Tartarughe/φοντάνα ντέλε ταρταρούγκε), που βρίσκεται στην μικρή πλατεία Ματέι (Piazza Mattei), στην συνοικία Sant’Angelo, στην καρδιά του γκέτο, είναι μία από τις πιο κομψές κρήνες της Ρώμης.
Σχεδιάστηκε από τον Τζιάκομο ντέλα Πόρτα (Giacomo della Porta), το 1581, και πραγματοποιήθηκε από τον γλύπτη Ταντέο Λαντίνι (Taddeo Landini), σε αναγεννησιακό “stile fiorentino”. Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, θα έπρεπε να υπήρχαν τέσσερις έφηβοι και οκτώ δελφίνια αλλά η λιγοστή πίεση του νερού ανάγκασε τον δημιουργό να τοποθετήσει μόνο τέσσερα. Οι έφηβοι, που θα έπρεπε να κατασκευαστούν από μάρμαρο, έγιναν μπρούτζινοι. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1588.

Οι χελώνες που οι νέοι φαίνεται να σπρώχνουν προς την κορυφή για να πιούν νερό (και που έδωσαν το όνομα στην κρήνη), τοποθετήθηκαν αργότερα από τον Τζιαν Λορέντσο Μπερνίνι, το 1658, κατά τις εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης που αποφασίστηκαν από τον πάπα Αλέξανδρο Ζ’. Η τοποθέτηση των χελωνών έγινε γιατί ορισμένες αλλαγές που είχαν ήδη γίνει κατά την κατασκευή της κρήνης, είχαν σαν αποτέλεσμα τα χέρια των νέων να μην φτάνουν στο γείσο της λεκάνης της κορυφής και έπρεπε κατά κάποιον τρόπο να γεμιστεί το αδικαιολόγητο κενό που είχε δημιουργηθεί. Η αποκατάσταση του 1658 μαρτυρείται από την σχετική επιγραφή: “ALEXANDER VII / RESTAVRAVIT / ORNAVITQVE / ANNO PONTIFIC IV”. Οι σημερινές χελώνες είναι αντίγραφα, οι αυθεντικές βρίσκονται στα Μουσεία του Καπιτωλίου.
Υπάρχει ένας μύθος που εξηγεί την κατασκευή της κρήνης: Σύμφωνα λοιπόν με την λαϊκή παράδοση, ο Δούκας Ματέι που κατοικούσε στην πλατειούλα, και που ήταν λάτρης των τυχερών παιγνιδιών, κάποια νύχτα έχασε ένα αξιοσέβαστο ποσό. Ο μελλοντικός πεθερός του, μόλις έμαθε το γεγονός αρνήθηκε να δώσει την συγκατάβασή του για τον γάμο. Ο δούκας για να ξεπλύνει την προσβολή, έδωσε μια γιορτή στο μέγαρό του και κάλεσε την νέα και τον πατέρα της. Η γιορτή κράτησε όλη την νύχτα και το επόμενο πρωί ο δούκας κάλεσε τους δύο μπροστά από ένα ανοιχτό παράθυρο, δείχνοντας τους την υπέροχη κρήνη που το προηγούμενο βράδυ δεν υπήρχε και λέγοντάς τους, τονίζοντας, για τι πράγμα ήταν ικανός ένας Ματέι. Αμέσως μετά, έδωσε εντολή να χτιστεί το παράθυρο, για να μην μπορέσει κανείς άλλος να ξαναδεί μια τέτοια θέα.
Ο μύθος βέβαια παραμένει μύθος, οι ημερομηνίες δεν συμπίπτουν και μάλλον θα ήταν αδύνατο να κατασκευαστεί μια τέτοια κρήνη σε ένα μόνο βράδυ. Αυτό που μάλλον είναι πιο πιθανό,είναι πως ο δούκας κατάφερε να πείσει τις αρχές να τοποθετήσουν την κρήνη στην πλατεία που βρίσκονταν το μέγαρό του, αφού αρχικά ή κρήνη ήταν προορισμένη για να στολίσει μια άλλη κοντινή πλατεία.[