Η πλατεία του Αγίου Πέτρου

Η Πλατεία του Αγίου Πέτρου (πιάτσα Σαν Πιέτρο, piazza San Pietro) είναι η πλατεία που βρίσκεται μπροστά από την πρόσοψη της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου. Είναι μέρος της πόλης του Βατικανού και οριοθετείται από τα σύνορα με το ιταλικό κράτος.
Η πλατεία, έξοχο δείγμα μπαρόκ αρχιτεκτονικής και πολεοδομικού σχεδιασμού μπαρόκ, είναι αφιερωμένη στην ομώνυμο απόστολο.
Ο χώρος της πλατείας αποτελείται από δύο μέρη: Ένα πρώτο, με σχήμα ανάποδου τραπέζιου, με την μεγάλη πλευρά του να αντιστοιχεί στην πρόσοψη του ναού και ένα δεύτερο, μεγαλύτερο, με ωοειδές σχήμα με τον οβελίσκο του Βατικανού στο κέντρο. Οι δύο μεγάλοι χώροι ενώνονται με μια επιβλητική κιονοστοιχία.
Κατά τον τέταρτο αιώνα μ.Χ. στο χώρο που βρίσκεται σήμερα η Βασιλική υπήρχε μια μεγάλη βασιλική του Κωνσταντίνου. Με την διάταξη που της δόθηκε, στην περιοχή δημιουργήθηκε ένα τεράστιο πλάτωμα που ονομάζονταν πλατεία Sancti Petri.

Στις αρχές του δέκατου έκτου αιώνα η πλατεία ήταν περίπου ορθογώνια, χωρίς πλακόστρωση. Παίρνοντας την απόφαση για την ανακαίνιση της πλατείας εκ θεμελίων, το πρώτο πρόβλημα που ο πάπας Αλέξανδρος Ζ’ είχε να αντιμετωπίσει ήταν να μετατρέψει έναν αρκετό αδιαφοροποίητο χώρο σε χώρο επιβλητικό και αντιπροσωπευτικό, άμεσα συνδεδεμένο λειτουργικά με τη βασιλική.

Η εντολή δόθηκε στον Μπερνίνι, ο οποίος εργάστηκε για αυτόν τον σκοπό 12 χρόνια (1656-1667). Η πλατεία, όπως την γνωρίζουμε σήμερα, πλαισιώνεται από δύο ημικυκλικές κιονοστοιχίες οι οποίες συνδέονται με την Εκκλησία με δύο ορθογώνια κτίσματα. Οι κιονοστοιχίες είναι τετραπλές, αποτελούνται από τέσσερις ευθυγραμμισμένες σειρές κιόνων και στο τέλος τους φέρουν ένα δωρικό κιονόκρανο. Οι δύο βραχίονες της κιονοστοιχίας συμβολίζουν το αγκάλιασμα, το καλωσόρισμα της εκκλησίας προς τους πιστούς. Συνολικά υπάρχουν 284 κίονες δωρικού ρυθμού (κλασικισμός του Μπερνίνι), ο καθένας εκ των οποίων είναι 15 μέτρα ψηλός, ενώ πάνω από την κιονοστοιχία βρίσκονται τοποθετημένα 140 αγάλματα.

Στο κέντρο της πλατείας δεσπόζει ο οβελίσκος του Βατικανού, τον οποίο έφερε στην Ρώμη ο Καλιγούλας, για να διακοσμήσει το τσίρκο του Νέρωνα, που βρίσκονταν στα δεξιά της Βασιλικής. Ο οβελίσκος μετακινήθηκε αργότερα στην τωρινή του θέση από τον πάπα Σίξτο Δ’ και η μεταφορά διήρκησε 4 μήνες, με χρήση μηχανημάτων και πολλών εργατών. Για να διευκολύνει το έργο, έκδωσε νόμο που απαγόρευε να γίνεται οποιοσδήποτε θόρυβος, προβλέποντας αυστηρές ποινές για τους παραβάτες. Λέγεται ότι στη βάση του οβελίσκου υπάρχει στάχτη του Καίσαρα, ενώ στην κορυφή του λέγεται ότι βρίσκονται κομμάτια από τον Τίμιο Σταυρό. Ο οβελίσκος ζυγίζει 322 τόνους. Κάθε πλευρά της πλατείας φιλοξενεί και από ένα σιντριβάνι.

Κατά την περίοδο των Χριστουγέννων δίπλα στον οβελίσκο στήνεται ένα πελώριο έλατο που συνήθως προέρχεται από τα δάση της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς επίσης και μια μεγάλη φάτνη σε φυσικό μέγεθος.

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε την τελειότητα της κατασκευής των κιόνων: Βρίσκονται σε ακριβώς ίση απόσταση μεταξύ τους, χάρη στο επινόημα του Μπερνίνι, που αύξησε διαδοχικά την διάμετρο των κιόνων από την εσωτερική σειρά προς της εξωτερική. Σαν απόδειξη αυτής της τελειότητας είναι οι δύο πέτρινοι δίσκοι που βρίσκονται τοποθετημένοι στο κράσπεδο της πλατείας με την επιγραφή «κέντρο της κιονοστοιχίας». Αν σταθούμε ακριβώς πάνω στο σημείο αυτό και κοιτάξουμε προς το ημικύκλιο (αριστερά ή δεξιά, ανάλογα με την περίπτωση), θα έχουμε την εντύπωση πως αυτό δεν αποτελείται από τέσσερις σειρές κιόνων αλλά από μια, μοναδική.

Η πλατεία όπως φαίνεται από την κορυφή του θόλου